Deus Ex: Human Revolution (2011)

Ben trouwens benieuwd wat je er nu van vindt, Confusie. Ik zag dat je The Missing Link al 4* hebt gegeven, dus dat voorspelt misschien wel wat goeds. : )

Ja ben nu in het gedeelte waar je komt na de Missing Link, vlak bij het eind dus. Zoals ik daar ook al zei heeft het geheel me erg gegrepen deze keer.

Moet het even uitspelen een van deze dagen, was net weer even met iets anders bezig. Maar heb in ieder geval een totaal andere ervaring deze keer en was al van plan toch wel met een heel punt omhoog te gaan uiteindelijk.

Kwam in een vrij constante flow terecht en raasde er voor mijn doen aardig doorheen.

Zoals ik al zei ook erg leuk om met het commentaar aan te spelen. Je krijgt wel vertrouwen in dit team en het aankomende deel moet sowieso dus een knallertje gaan worden.

Zo, eindelijk eens begonnen met dit spel. De sfeer heeft me nu al te pakken en de soundtrack des te meer. Gezichtsanimaties en voice acting zijn niet altijd hoogvliegers, maar de hoofdpersonage met zijn cliché Batman stem is precies wat dit spel nodig heeft en ook de graphics zijn ''vloeiend''. De originele goudkleurige wereld bevalt me super. De AI van de tegenstanders is soms helaas matig: 1 cm achter iemand sluipen, aan de muur vastgelijmd letterlijk langs hun sluipen, niet gezien worden vanaf plekken waar ik toch duidelijk te zien ben enzovoort. Maar goed, een perfecte of een zeer goeie AI is ook zeldzaam en veel games lijden aan een problematische AI (alhoewel het ook een beetje past bij een RPG game, als ik dat even zo mag zeggen, en niet veel stoort verder. En toch speel ik de game met veel genot en is deze game dé definitie van 'stoerheid'.

Een jaar of twee heb ik de Director's cut in een sale op de kop getikt, maar doordat je de eerste paar uur nog niet echt op gang komt (veel conversaties, introducties, na de eerste missie krijg je ook allerlei side quests op je bord gegooid terwijl je nog amper begonnen bent), ben ik er weer mee opgehouden.

Een paar weken geleden heb ik hem echter weer opgepakt, en vervolgens in een week of twee/drie uitgespeeld. Met 31 uur op de teller, dus de kritiek dat deze game te kort is vind ik eigenlijk maar weinig substantie hebben. En ik heb maar weinig mails en ebooks gelezen, doe dat en je krijgt er zo twee á drie uur bij. Hoe dan ook, ik zat er echt in, en kon niet wachten om de raadsels van het verhaal te ontrafelen. Uiteindelijk wordt je toch nog redelijk in het duister gehouden (wat The Missing Link er nog eens extra inwrijft), ik vind het knap van de makers dat ze desondanks zo de spanning erin weten te houden.

Wat betreft de gameplay is het meeste hier wel gezegd. Ik ben vooral gefascineerd door de morele aspecten van Deus Ex. Voor mij was het bijvoorbeeld echt een keuze om grotendeels non-lethal te spelen, dat vond ik beter bij het karakter van Jensen passen. Maar je kunt natuurlijk ook je laten meeslepen en een echte moordmachine worden, waarmee je de puristen in zekere zin gelijk geeft: je bent je morele kompas verloren. Het is volgens mij dan ook niet te weerleggen dat dit een role-playing game is: je hebt als speler de vrijheid om het verhaal vorm te geven.

En dan zijn er de grote morele keuzes die je af en toe moet maken. Je keuze zal deels afhangen van de informatie die je in gesprekken en documenten in de game opvangt, maar toch grotendeels van je eigen morele overtuigingen. De puristen voeren bijvoorbeeld een specifieke bio-ethische overtuiging op van de integriteit van het menselijk lichaam (en de verhouding daarmee tot het vermogen moreel te handelen). The Missing Link voert een klassiek stukje utilitarisme op, en in het laatste level worden hier nog een paar schepjes bovenop gedaan met bespiegelingen over de keuzevrijheid van de mens en de maatschappelijke implicaties hiervan (en volgens mij ook nog een laagje psychologie wat de acties van Darrow verklaart. En dan is er natuurlijk de kritiek op het elitaire van de augmentations, wat je terugziet in de straten van Detroit. Allemaal gigantisch interessant, en het is daarom jammer dat Jensen aan het einde alles nog even op een rijtje zet in een clichématig filmpje. Ik zou denken dat als je die dimensies van het spel op dat punt nog niet ontdekt had, dit filmpje je niet veel meer bij gaat brengen.

Maar al met al (op dat laatste filmpje na) echt een volwassen game, die meerdere perspectieven laat zien zonder je in een bepaalde hoek te dwingen, die qua verhaal origineel is en niet met het vingertje wijst, met een mooie visuele en muzikale stijl. Ik twijfel tussen 4* en 4,5*, maar goed is hij sowieso.

Paar dagen geleden dit kleine meesterwerk wéér eens uitgespeeld (inmiddels de achtste keer of zo), maar ditmaal met het Director's Cut commentaar. Ik kende sommige namen al van verschillende interviews - zoals JF, Jonathan en DeMarle - maar erg leuk om het team als geheel erover te horen praten. Ze hebben helaas zoveel moeten schrappen, zoveel moeten inkorten en bijschaven (zoals heel Upper Hengsha), en als je dat soort dingen dan hoort, dan is dat enerzijds een domper, maar anderzijds kun je alleen maar fantaseren hoe dit fantastische spel zelfs nóg beter had kunnen worden. Ook interessant om te horen dat een groot deel van mijn kritiek niet uit de lucht komt vallen, sommige minpunten waren toen al duidelijk en hadden ze het liefst toen al willen verbeteren of aanpassen, maar vanwege budget- en tijdrestricties en druk van boven moesten ze daar maar het beste van maken.

Het is maar dat ik sowieso al het grootste vertrouwen in het vervolg heb, want anders had dit commentaar daar wel nieuw leven in geblazen. Ik hoop dat Square na het succes van Human Revolution - zowel in kritisch als commercieel opzichte - het team nu meer flexibiliteit en beweegruimte geeft zodat de originele visie van het team niet verloren gaat in Mankind Divided.

In mijn laatste review sprak ik al over de filosofische dimensies van Human Revolution, in dit artikel ga ik daar nog wat verder op in: Reading the game: the philosophy Deus Ex: Human Revolution, part 1 “more or less than human?” | Jakob Jan Kamminga - jakobjankamminga.com